خبرگزاری ایمنا: کار خیلی سختی نیست برای اینکه بفهمی چه جوری فکر می‌کنند یا نگاهشان به زندگی چگونه است. می‌توانی توی اتوبوس کنارشان نشسته و اگر هندس‌فری توی گوش‌شان نبود(!!!) پای حرف‌هایشان بنشینی، می‌توانی فقط به چند دیالوگ که پشت موبایل‌های ترجیجا به روزشان با هم سن و سال‌های شان رد و بدل می‌شود گوش کنی و یا موسیقی‌های دلخواه‌شان را از اتومبیل های در حال ترددشان در خیابان بشنوی.

اصلا این سوال که چرا دانشگاه نرفته است برایش موضوعیت ندارد. فوری زل می زند توی چشمت و می پرسد تویی که دانشگاه رفته ای چه گلی به سرخودت و اطرافیانت زده ای؟ پدرام ۱۸ ساله از همان اول زده توی کار فنی، هم بی خیال رشته های نظری دبیرستان شده است و هم از وقتی که دستش به گوشی پدری رسیده موبایل شده عشق اول و آخرش. حالا هم که دارد کنار دست صاحب کارش موبایل می فروشد. هیچ پس اندازی ندارد. درآمد ماهانه اش خرج لباس و تفریحاتش می شود. تفریحش هم ماشین بازی و قلیان کشیدن است. برنامه خاصی برای آینده ندارد فقط رویایش این است که یک مغازه در بازار موبایل داشته باشد. البته کار خاصی برای رسیدن به این رویا نمی کند. عاشق موسیقی رپ است. گوشی اش آی‌‌‌فون ۴ است و به محض این که سری جدید آن به ایران بیاید حتما آن را می خرد. تعدادی از دوستانش را از توی اینترنت پیدا کرده است و بخشی از روزش را گذاشته برای این که در شبکه های اجتماعی مجازی این طرف و آن طرف بچرخد. تنها دغدغه اش این است که چند ماه دیگر مشمول می شود و نمی داند چطور باید سربازی را بپیچاند. البته برای او بیمه شدن و این چیزها مهم نیست و برای همین گاهی فکر می کند حالا سربازی نرفت هم نرفت. «فعلا را خوش بگذران بالاخره یک طرح جدید معافی می آید»؛ این حرف آخرش است.
*جوان امروز حال را به گذشته و آینده ترجیح می‌دهد!
این‌ها نه تنها حرف‌های یک جوان بلکه شاید حرف دل تعداد زیادی از جوانان امروزی است؛ جوانانی که در حال زندگی می کنند و چندان در بند گذشته و برنامه ریزی برای آینده نیستند. ورد زبان‌شان «حال را خوش باش» شده است و آن را با جدیت تمام دنبال می کنند؛ این که به هر تجربه جدی می گویند: " SO WHAT ". این‌که به گمان خودشان می خواهند خوش باشند و عمر بر باد ندهند. البته این ویژگی‌ها به صورت یک طیف در نسل سوم و چهارم وجود دارند و هر چه نسل چهارمی تر باشند بیشتر این ویژگی‌ها را در خود بروز می دهند.
یکی از ویژگی‌های این نسل در حال زندگی کردن است. جوان امروزی از حال لذت می برد. البته در حال زندگی کردن خیلی هم بد نیست. روانشناسان در حال زندگی کردن را سالم‌تر از در گذشته و آینده زندگی کردن می دانند.
دکتر حمید حبشی روانشناس خانواده در حوزه تربیتی به صراحت می‌گوید: در گذشته زندگی کردن یعنی افسردگی و در آینده زندگی کردن یعنی اضطراب. با این حال در زندگی کردن جوان‌ها لااقل این جنبه سلامت روانی شان را تضمین می کند.
وی معتقد است: زندگی در اکنون، زندگی شادتری است، این که تمرکز را بگذاریم روی لحظه های فعلی و بدون نگرانی از گذشته و آینده لحظات را بگذرانیم، بیشتر باعث شادی می شود تا این که خودمان در زمان حال حاضر باشد و دلمان در گذشته و آینده سیر کند.
*جوان امروز استقلال مالی ندارد اما در سبک زندگی مستقل شده است
حبشی با تاکید بر این که نسل امروز جوان‌ها به شدت مستقل تر از نسل های قبلی هستند، می‌گوید: البته این استقلال در سبک زندگی و شیوه فکرکردن است و نه استقلال مالی.
وی به نکته جالبی اشاره می کند و ادامه می‌دهد: استقلال فکری جوان امروزی در نتیجه نوعی لجاجت آگاهانه با شیوه‌ی فکر کردن نسل قبلی پدید آمده است.
حبشی می‌گوید: جوانان امروز به ایدئولوژی خاصی نمی چسبند و خودشان ایدئولوژی های خودشان را می آفرینند.
*خوش بودن با مسوولیت پذیر بودن در تضاد است
البته نباید فراموش کرد که این نسل یک نسل بی مسئولیت است و در تحقیق های روان‌شناسان مشخص شده است که جوان امروزی در وظیفه شناسی، منظم بودن، مسئولیت پذیری و وجدان کاری داشتن نمره ای پایین‌تر از نسل قبل می گیرد. شاید هم خوش بودن در حال بر همه این ویژگی‌ها پیروز شده است.
به عقیده حبشی خوش بودن به طرز ذاتی با مسوولیت پذیر بودن در تضاد است. یک زندگی بدون وظیفه، نظم و مسوولیت لااقل در کوتاه مدت زندگی خوشحالانه تری است. برای همین وقتی که موضوع اصلی داستان زندگی جوان‌ها همین خوش باشی باشد، موضوع های کسل کننده دیگر خود به خود حذف می شوند.
وی اضافه می کند: متاسفانه این بی مسوولیتی و بی نظمی در دراز مدت تبعات نامناسبی برای جوانان دارد
وقتی که برای نسلی خوش گذرانی اولویت اول باشد، معلوم است که دیگر برنامه ای برای آینده ندارد.
*نسلی که در زندگی خود افقی ندارد
حبشی بی‌برنامگی را ویژگی دیگر جوان امروز عنوان می کند و ادامه می دهد: با جرات می‌توان این نسل را نسل بی افق نامید. بخشی از این بی افق بودن، خودخواسته است یعنی خود جوان ترجیح می دهد خیلی به آینده بلندمدت فکر نکند. بخشی از آن هم به شرایط اجتماعی برمی گردد؛ یعنی شرایط اجتماعی به شکلی است که چندان نمی شود برای آینده برنامه ای داشت.
عجیب است اما نسلی که ظاهرا در زمان حال خوش است و به هر نحوی آن خوشی را به مذاق خود می چشاند وقتی حرف آینده مطرح می شود، امید چندانی در رفتار و سخنانش دیده نمی شود. جوان امروز امید چندانی به آینده و خوب بودن اوضاع ندارد. جوان امروز ناامیدی در چهره اش موج می زند و این شاید برتمام شادی های لحظه ای او خط بطلانی بکشد! چیزی که روانشناسان از آن به افسردگی اجتماعی یاد می کنند.
*جوان امروز در لحظه زندگی می‌کند
«زندگي در لحظه» ويژگي اي است که حالا ديگر به يک عادت دايمي در بين جوانان تبديل شده است.
در سال هاي اخير نوعي خطرناک از مسئوليت گريزي در بین جوانان ديده مي شود. در واقع اين ايده در بین جوانان شکل گرفته است که با شانه خالي کردن از زيربار مسئوليت مي توان راحت تر زندگي کرد.
همين زندگي لحظه اي سبب مي شود که هيچ کدام از جوانان برنامه اي براي يک هفته و يک ماه آينده نداشته و آنقدر به گريز از مسئوليت عادت کرده است که حاضر نيست هيچ مسئوليتي را در زندگي اش بپذيرد؛ در نتیجه در لاک تنهايي فرو می‌رود.
گزارش از زینب تاج الدین